Ülkemizdeki Ekonomik Faaliyetler ve Özellikleri

TARIM: Kıyı ovalar, düzlük alanlar ve akarsu vadilerinde yapılır. Güney Doğu Anadolu Projesi’nin (GAP) devreye girmesi su sorununu en aza indirmiştir. Sulama sorununun olmadığı Şanlıurfa ve çevresinde pamuk, mısır ve pirinç üretimi yapılabilmektedir. Karadeniz kıyıları her mevsim yağış alan bir iklim özelliğine sahiptir. Bu nedenle Giresun, Ordu, Trabzon, Rize ve çevresinde kıyılarında yağış ve neme fazla ihtiyaç duyan çay, fındık ve mısır üretimi yaygındır. Akdeniz ve Ege kıyılarındaki verimli ovalarda yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise ılık ve yağışlı geçer. Bu nedenle Antalya, Muğla, Mersin, İzmir ve çevresinde kıyılarında pamuk, zeytin, turunçgiller (limon, portakal, mandalina) ve üzüm üretimi yapılır. Ülkemizin iç kesimlerindeki Konya, Ankara, Niğde, Karaman ve çevresinde yağış yetersiz olduğundan su ihtiyacı fazla olan tarım ürünlerini yetiştirmek zordur. Bu iller ve çevresindeki geniş ova ve platolarda buğday, arpa ve şeker pancarı üretimi yaygındır.

HAYVANCILIK: Baharda yeşeren otlaklar, yazın yağış alan alanlar, akarsu boyları ve kıyılarda yapılır. İklim, yeryüzü şekilleri ve bitki örtüsü gibi coğrafi özelliklere bağlı olarak ülkemizin değişik yerlerinde hayvancılık faaliyetleri yapılır. Erzurum-Kars yöresinde yaz yağışları fazla olduğu için otlak alanlar geniştir. Bu durum büyükbaş mera hayvancılığının bu çevrede gelişmesini sağlamıştır. Karasal iklimin etkisiyle bozkır bitki örtüsünün yaygın olduğu Konya, Ankara ve çevresinde küçükbaş hayvancılık gelişmiştir. Nüfusun fazla olduğu İstanbul, Ankara, Bursa, İzmir gibi şehirlerin çevresinde kümes hayvancılığı önemli bir ekonomik faaliyettir. Bursa ve çevresinde ipek böcekçiliği yapılır. İpek böceği, dut yapraklarını yiyerek beslenir ve ipeği koza hâline getirir. Arıcılık, çam ormanları ve meyve bahçeleri olan yerlerde yapılır. Muğla, Ordu, Erzurum, Rize, Erzincan, Kars ve Hakkari’de arıcılık yaygındır. Balıkçılık, deniz, akarsu ve göllerin bulunduğu yerlerde yapılır.

SANAYİ: İnsanların ham maddeleri, işlenmiş veya yarı işlenmiş ürün hâline getirmek için yaptıkları faaliyetlerin tümüne sanayi denir. İklim özellikleri, yeryüzü şekilleri ve ulaşım ağı bir yerde sanayi faaliyetlerinin yapılmasında belirleyici özelliklerdir. Yeryüzü şekillerinin sade, iklim koşullarının ılıman ve ulaşım ağının gelişmiş olduğu yerler sanayi tesisi kurmak için uygundur. İstanbul, Bursa, İzmir, Adana, Gaziantep sanayinin geliştiği illerimizden bazılarıdır. Bunun yanında yeryüzü şekillerinin dağlık ve engebeli, iklim özelliklerinin sert, ulaşım ağının yeterli olmadığı yerlerde sanayi tesisi kurmak oldukça zordur. Muş, Hakkâri, Ardahan, Gümüşhane, Sinop sanayinin yeterince gelişmediği illerimiz arasındadır.

TİCARET: Sanayi faaliyetlerinin yoğun olarak yapıldığı İstanbul, İzmir, Kocaeli, Mersin, Ankara, Bursa gibi şehirlerimizde ticaret de gelişmiştir.

TURİZM: İnsanların yaşadıkları yerden ayrılarak başka yerlere kısa süreli geziler yapmasına ve bu gezilerin oluşturduğu faaliyetlerin bütününe turizm denir. Eğlenmek, dinlenmek, doğal güzellikleri ve tarihî mekânları görmek amacıyla yurt içinde ve yurt dışında gezintiye çıkan insanlara ise turist denir. Yazları uzun ve güneşli geçen, Akdeniz ikliminin etkisi altında olan kıyı kesimler deniz turizminin merkezi hâline gelmiştir. Antalya (Alanya, Manavgat, Kemer), Muğla (Bodrum, Fethiye, Marmaris), İzmir (Çeşme) gibi. Yeryüzü şekillerinin dağlık ve engebeli olduğu alanlar kış turizminin yapılması için uygundur. Bursa (Uludağ), Erzurum (Palandöken), Bolu (Kartalkaya) illeri buna örnektir.

MADENCİLİK: Madenler sanayide kullanılan doğal ham maddelerdir. Ülkemiz maden bakımından oldukça zengindir. Bor, Balıkesir, Bursa, Kütahya ve Eskişehir çevresinde çıkarılır, dünyada en fazla ülkemizde bulunduğu için ülkemiz ilk sıradadır. Alüminyum, Seydişehir (Konya) ve Akseki’de (Antalya) çıkarılır. Krom, Guleman (Elazığ), Fethiye, Köyceğiz (Muğla), Acıpayam (Denizli), Eskişehir, Orhaneli (Bursa)’de çıkarılır. Demir, Divriği ve Hekimhan çevresinden çıkarılır. Ülkemizde Karabük’te, İskenderun’da, İzmir’de ve Karadeniz Ereğli’de demir çelik fabrikası vardır.

ORMANCILIK: Ülkemizdeki ormanların önemli bir kısmı Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında bulunur. Ülkemizin iç kısımlarında ise yeterli orman yoktur. Ormanlardaki ağaçlar kâğıt, kereste ve mobilya yapımında kullanılır.

HİZMET SEKTÖRÜ: Eğitim, sağlık, ulaşım, bankacılık gibi faaliyet alanları hizmet sektörü içinde yer alır. İstanbul, Ankara, İzmir, Eskişehir, Samsun, Kayseri, Konya, Bursa, Antalya, Adana gibi şehirler hizmet sektörünün gelişme gösterdiği önemli şehirlerimizden bazılarıdır.