Sosyal Bilgiler Sosyal Bilgiler, Destek ve Paylaşım Sitesi
SİVAS KONGRESİ (4 – 11 EYLÜL 1919) ve ÖNEMİ
Bu kongrenin en önemli özelliği; her yönüyle ulusal bir özelliğe sahip olmasıdır.
Amacı; milli güçleri birleştirmek ve milli mücadeleyi yönetebilecek bir teşkilat kurmaktır.
Damat Ferit Hükümeti ve İngilizler, Sivas Kongresi’nin dağıtılması, Mustafa Kemal ve arkadaşlarının tutuklanması için Elazığ Valisi Ali Galip’i görevlendirmiş, ancak kongrenin toplanması engellememiştir.
Sivas Kongresi, 4 Eylül 1919’da toplanmış, kongrede oyların çoğunu alan Mustafa Kemal, önce kongre başkanlığına, kongre sonunda da Temsil Kurulu Başkanlığı’na seçilmiştir.
Alınan Kararlar ve Yorumları
1- Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar, burada yeniden görüşülerek, ulusal kararlar olarak aynen kabul edilmiştir.
2- Bütün yararlı (milli) cemiyetler; Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti olarak birleştirilmiştir.
Yorum: Kurtuluş Savaşı’nı tek elden yönetmek ve cepheler arasında birlik sağlamak amaçlanmıştır.
3- Manda ve himaye fikri kesin olarak reddedilmiştir.
Yorum: Kongrede Amerikan mandası gündeme gelmiş ancak ulusal bağımsızlığa ters olduğu için reddedilmiştir.
Bu karar Türk Milleti’nin kayıtsız şartsız tam bağımsızlığı hedeflediğini göstermektedir.
4- Erzurum Kongresinde oluşturulan 9 kişilik Temsil Heyeti, “Yurdun bütününü temsil eder” şeklinde düzenlenerek ulusal hale getirilmiş, üye sayısı 16’ya yükseltilerek başkanlığına Mustafa Kemal getirilmiştir.
Bilgi: Temsil Kurulu, ilk defa yürütme yetkisini (hükümet görevi) kullanarak Ali Fuat Paşa’yı Batı Cephesi Komutanlığı’na atadı.
Bilgi: Sivas Kongresi’nden sonra yayın yoluyla propaganda yapmak, halkı milli mücadele etrafında toplamak ve milli mücadelenin haklılığını duyurmak için, İrade-i Milliye adlı bir gazete çıkarılmaya başlandı.
(Bu gazete, ulusal mücadelenin ilk yarı resmi yayın organı oldu.)
KONGRE SONRASINDAKİ GELİŞMELER;
İstanbul ile tüm haberleşmelerin kesilmesi, İstanbul’un Anadolu’ya atadığı komutan ve valilerin kabul edilmeyerek geri gönderilmeleri istenmiştir.
Yorum: Temsil Kurulu, bu çalışmalarıyla İstanbul Hükümeti’ne bağlı olmadığını göstermeyi amaçlamıştır.
Bu gelişme üzerine Damat Ferit Hükümeti görevden alınmış, yerine milli mücadele taraftarı Ali Rıza Paşa Hükümeti kurumuştur.
Damat Ferit Hükümeti’nin düşürülmesi, Temsil Kurulu’nun ilk siyasi başarısıdır.
Bilgi: Temsil Kurulu, TBMM açılıncaya kadar görevini sürdürmüş, TBMM’nin açılmasıyla da görevi sona ermiştir.
Sivas Kongresi sonrasında İstanbul’da Damat Ferit Hükümeti düşmüş, yerine milli mücadele taraftarı Ali Rıza Paşa Hükümeti kurulmuştur. Bu durum İstanbul Hükümeti ile Temsil Kurulu arasındaki ilişkilerin yumuşamasını sağlamıştır.
