Sosyal Bilgiler Sosyal Bilgiler, Destek ve Paylaşım Sitesi
Demokratikleşmeye ve Millî İradeyi Hâkim Kılmaya Yönelik Atılan Adımlar
1-Büyük Millet Meclisi açıldı.
2-Saltanat kaldırıldı.
3- Cumhuriyet ilan edildi.
4- Halifelik kaldırıldı.
5- Çok partili siyasi hayata geçmek için çalışmalar yapıldı.
I. Mecliste farklı mesleklerde ve farklı düşüncelerde milletvekilleri vardı. Mecliste bu milletvekillerince birçok grup oluşturulmuştu ama herhangi bir siyasi parti kurulmamıştı. Bu farklı gruplar; Millî Mücadele’nin devam ettiği dönemde şahsi fikirlerini bir tarafa bırakarak birlikte hareket etmiş, Misakımillî hedefleri doğrultusunda vatanın kurtarılmasını öncelikli hedef olarak belirlemişlerdi.
Cumhuriyet Halk Fırkası:
Mustafa Kemal Paşa fikirlerini hayata geçirebilmek için bir siyasi parti kurmaya karar verdi. Bu düşünceyle Mustafa Kemal Paşa, liderliğini yaptığı Müdafaa- i Hukuk Grubunu “Halk Fırkası” adıyla siyasi partiye dönüştürdü (9 Eylül 1923). Böylece cumhuriyet tarihinin ilk siyasi partisi kurulmuş oldu. Partinin genel başkanlığına Mustafa Kemal Paşa getirildi. Cumhuriyetin ilanından sonra 1924’te “Cumhuriyet Halk Fırkası” ve 1935’te “Cumhuriyet Halk Partisi” adını alan bu parti, 1950 yılına kadar Türkiye’yi yönetti.
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası:
Halk Fırkasının kuruluşundan kısa bir süre sonra parti içinde görüş ayrılıkları çıkmaya başladı.
Bazı inkılaplara ve bunların yapılış şekillerine yönelik eleştiriler, parti içinde yeni bir muhalif grup oluşturdu. Bu grup içinde yer alan, Millî Mücadele’nin önde gelen isimlerinden Kâzım Karabekir, Ali Fuat (Cebesoy), Rauf Bey (Orbay), Refet Bey (Bele) ve Adnan Bey (Adıvar) Halk Fırkasından istifa ederek Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası adıyla yeni bir parti kurdular (17 Kasım 1924). Partinin genel başkanlığına Kâzım Karabekir getirildi.
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurulmasıyla cumhuriyet tarihinde ilk kez çok partili siyasi hayat başladı.
Serbest Cumhuriyet Fırkası:
1929 Dünya Ekonomik Krizi Türkiye’yi de etkilemiş; özellikle ekonomik alanda yaşanan sorunlar, halkın Hükûmete tepki göstermesine neden olmuştu. Gazi Mustafa Kemal, Haziran 1930’da çıktığı yurt gezisinde bu tepkilere bizzat tanık olmuştu. Mecliste Hükûmetin ekonomi politikalarını denetleyecek ve alternatif politikalar üretecek yeni bir partiye ihtiyaç vardı. Bu ihtiyacın farkında olan Gazi Mustafa Kemal, yakın arkadaşı Fethi Bey’den yeni bir parti kurmasını istedi. Bu isteği yerine getiren Fethi Bey, Cumhuriyet Halk Fırkasından ayrılan bazı milletvekillerinin katılımıyla Serbest Cumhuriyet Fırkasını kurdu (12 Ağustos 1930).
