1. Dünya Savaşı Sebepleri Sonuçları Özeti

[Sadık Hoca]

1. Dünya Savaşı Sebepleri Sonuçları Özeti

I.DÜNYA SAVAŞI’NIN SEBEPLERİ NELERDİR

* Sömürge rekabeti : Birliğini geç tamamlayan İtalya(1870) ve Almanya’nın(1871) sömürge yarışında İngiltere’ye ve Fransa’ya rakip olmaları bu devletler arasında düşmanlığa neden olmuştur.
* Almanya-Fransa Çekişmesi: Kömür yataklarının bulunduğu Alsas-Loren bölgesi iki ülkeyi düşman etmiştir.
* Balkanlardaki Çekişme: Rusya ile Avusturya-Macaristan arasında Balkanlarda çekişme vardı. Rusya Avusturya-Macaristan’ın içindeki Ortodoks ve Slav ırkları kendi hakimiyetine almak istemesi düşmanlığı artırdı.
* Blokların Kurulması: Yukarıda sayılan nedenlerle bazı devletler birbirlerine yaklaşmışlardır. Almanya, Avusturya-Macaristan, İtalya üçlü ittifak devletlerini, İngiltere, Fransa ve Rusya ise Üçlü itilaf devletlerini oluşturdular.

OSMANLI DEVLETİNİN I. DÜNYA SAVAŞINA GİRMESİNİN NEDENLERİ NELERDİR

* Balkan ve Trablusgarp savaşlarında kaybedilen toprakları geri alma düşüncesi
* Alman hayranlığı ve Almanya’nın savaşı kesin kazanacağına inanılması
* İngiltere, Fransa ve Rusya’nın sömürgelerinde yaşayan Müslüman ülkeleri bağımsızlığına kavuşturma isteği
* İngiltere, Fransa ve Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne karşı düşmanca tavır takınmaları
* Goben(Yavuz), Breslav(Midilli) zırhlı gemilerinin Rus limanlarını topa tutması.

ALMANYA’NIN OSMANLI DEVLETİNİ KENDİ YANINDA SAVAŞA SOKMAK İSTEMESİNİN NEDENLERİ NELERDİR

* Savaşı daha geniş alanlara yaymak
* Osmanlı Devleti’nin Jeopolitik konumundan (Dünya üzerindeki yeri) yararlanmak istemesi
* Osmanlı halifesinin dini gücünden faydalanmak ve İtilaf Devletlerinin sömürgeleri olan Müslüman ülkeleri ayaklandırarak, sömürgeleri içten çökertmek
* Sömürgelere giden yolları kontrol altında tutmak istemesi

OSMANLI DEVLETİ’NİN KENDİ TOPRAKLARINDA SAVAŞTIĞI CEPHELER HANGİLERİDİR

* Kafkas, Kanal, Filistin, Irak, Çanakkale, Suriye, Hicaz-Yemen Cepheleridir.

OSMANLI DEVLETİ’NİN KENDİ TOPRAKLARI DIŞINDA SAVAŞTIĞI CEPHELER HANGİLERİDİR

* Makedonya, Romanya, Galiçya Cepheleridir.

KAFKASYA CEPHESİNİN ÖNEMİ NEDİR

* 1 Kasım 1914 ‘te Rusların Doğudan saldırıya geçmesiyle bu cephe açılmıştır.
* Enver Paşanın Anadolu’daki Türkler ile Orta Asya’daki Türkleri birleştirerek büyük Türk devleti kurmak istemesi
* Bakü petrollerini ele geçirmek isteyen Almanya’nın bu cephenin açılması için Osmanlı’yı kışkırtması
* 22 Aralık 1914’te 150 bin kişi ile başlatılan” Sarıkamış Harekâtı” hezimetle sonuçlanmış ve 90 bin askerimiz donarak şehit olmuştur. Ruslar Erzurum, Muş, Bitlis ve Erzincan’ı ele geçirmişlerdir. M. Kemal 1916’da Muş ve Bitlis’i geri almıştır.
* Rusların 3 Mart 1918’de imzaladığı Brest Litowsk Antlaşmasıyla I. Dünya savaşından ayrılmış ve doğu cephesi kapanmıştır.(Bu ant. İle Berlin ant. İle kaybettiğimiz Kars, Ardahan, Batum Rusya’dan Osmanlı Devleti’ne geçmiştir.)

ÇANAKKALE SAVAŞININ ÖNEMİ NEDİR

* 500 Bin den fazla insan ölmüştür.
* Osmanlı Devleti’nin galip geldiği tek cephedir.
* İtilaf devletleri boğazları geçemeyip Rusya’ya yardım götüremeyince Rusya’da Bolşevik ihtilali çıkmıştır. Sovyet Rusya kurulmuştur.
* M. Kemal’in bu savaşlarda gösterdiği başarılar onun kurtuluş savaşında lider olmasını sağlamıştır.

KANAL CEPHESİNİN ÖNEMİ NEDİR

* Almanların isteğiyle açılmıştır.(Süveyş Kanalında)
* Mısır İngiltere’den geri alınacaktı. Ve İngiltere’nin Uzak Doğudaki sömürgeleriyle bağlantısı kesilecekti. Fakat savaşı kazanamadık ve İngiltere Suriye’ye kadar ilerledi ve Suriye cephesinin açılmasına neden oldu.

I.DÜNYA SAVAŞI’NIN SONUNDA İMZALANAN ANTLAŞMALAR NELERDİR

* İtilaf devletleri ile yenilen devletler arasında şu antlaşmalar olmuştur.

Varsay-Almanya, Sen Jermen-Avusturya, Triyanon –Macaristan, Nöyyi-Bulgaristan, Sevr-Osmanlı Devleti’

NOT: Mondros ateşkes antlaşması Osmanlı Devleti’ni I. Dünya savaşından çıkaran ateşkes antlaşmasıdır. Sevr antlaşması hazırlanana kadar bu antlaşma yürürlüğe girmiştir.

I.DÜNYA SAVAŞI’NIN GENEL SONUÇLARI NELERDİR

* Osmanlı İmp., Rus Çarlığı, Avusturya-Macaristan İmp. ve Alman İmp. yıkılarak yerlerine milli devletler kuruldu.
* Litvanya, Çekoslovakya, Polonya, Yugoslavya, Macaristan ve Avusturya bağımsız birer devlet olarak ortaya çıktı.
* Cemiyet-i Akvam(Milletler Cemiyeti) kuruldu.
* Yenilen devletlerde rejim değişiklikleri meydana gelmiştir.
* I. Dünya Savaşından en karlı İngiltere ve Fransa çıkmıştır.
* I. Dünya Savaşı’nın sonunda yenilen devletlere imzalatılan ağır antlaşmalar, II. Dünya Savaşı’nın çıkmasına neden olmuştur.

MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI’NIN(30 EKİM 1918) ÖNEMİ NEDİR

* Osmanlı Devleti’ bu antlaşmayla fiilen sona ermiştir.
* Antlaşmanın 7.Maddesi “İtilaf Devletleri kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa, istedikleri bölgeyi işgal edebileceklerdi “ çok ağır bir madde olup ülkenin her an işgalini mümkün hale getirmiştir.
* Altı vilayette bir Ermeni Devleti kurulması için zemin hazırlanmıştır.
* İşgallerin başlamasıyla bölgesel direniş örgütleri ve Kuvay-i Milliye ortaya çıkmıştır.
* Azınlıklar işgalleri kolaylaştırmak için zararlı cemiyetleri kurmuşlardır.

 

[seyfikara]

Elinize sağlık.

 

[Semra81]

1. Dünya Savaşı'nın Özel Nedenler
1⇒ Almanya ve Fransa arasındaki Alsas-Loren kömür yatakları sorunu
2⇒ Avusturya-Macaristan ve Rusya'nın Balkanlara hakim olma düşüncesi
3⇒ Rusya'nın Panslavizm, sıcak denizlere inme ve Boğazları ele geçirme politikaları

1. Dünya Savaşı'nın Genel Nedenler
1⇒Sömürgecilik
2⇒Hammadde ve Pazar Rekabeti
3⇒Devletler Arası Bloklaşmalar
4⇒Devletler Arası Silahlanma Yarışı
5⇒Fransız İhtilali sonrasında çıkan milliyetçilik akımı

1. Dünya Savaşı'nı Başlatan Olay
⇒Avusturya-Macaristan veliahtı Franz Ferdinard Saraybosna'yı ziyaret etmeye gitmiştir. Bu ziyaret sırasında Sırplı bir öğrenci olan Gavrilo Princip tarafından öldürülür.(28 Haziran 1914). Veliahtın ölümü üzerine Avusturya-Macaristan, Sırbistan'a savaş açtı. İki devletin arasında başlayan bu savaş 1.Dünya Savaşı'nın kıvılcımı oldu.

1. Dünya Savaşı'nın Sonuçları
1.)Büyük imparatorluklar yıkıldı.(Osmanlı Devleti, Çarlık Rusya, Avusturya Macaristan)
2.)Polonya, Çekoslovakya, Avusturya, Macaristan Litvanya, Ukrayna, Estonya gibi yeni devletler kuruldu.
3.)Dünyanın siyasi haritası değişti.
4.) Sömürgeciliğin ismi “mandacılık” olarak değiştirildi.
5.)Cemiyet-i Akvam yani Milletler Cemiyeti kuruldu.
6.)Savaştan en karlı çıkan devlet İngiltere oldu.
7.) Çarlık Rusya yıkılarak yerine Sovyet Rusya kuruldu.
8.)Denizaltı, uçak, tank, kimyasal silahlar ilk kez bu savaşta kullanıldı.
9.)İsrail Devleti’nin temelleri bu savaştan sonra atılmaya başlandı.
10.)Bazı ülkelerde rejim değişikliği oldu. Rusya’da kominizim, Almanya’da Nazizm, İtalya’da Faşizm, Türkiye’de Cumhuriyet gibi yeni rejimler ortaya çıktı.