Yazılı 8.sınıf

[MirzaKöseler]

8. SINIF

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK Yazılısı

1. Selanik’te Türklerle beraber Rum, Bulgar, Sırp, Yahudi
ve Ermenilerde yaşamaktaydı. Bu yüzden Selanik kenti
din, dil, inanç, gelenek ve görenek noktasında farklılık
göstermekteydi. Fransız İhtilali başladıktan sonra uzun
yıllar birlikte yaşayan bu milletler arasında huzursuzluk-
lar başlamış ve milliyetçilik akımının etkisi ile bir arada
yaşayan milletler ayaklanarak Osmanlı Devleti’ne karşı
isyan etmişlerdir.
Metne göre aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı
bulunmamaktadır?
A) Selanik şehrinin sosyal yapısını oluşturan milletler
hangileridir?
B) Selanik şehrinde yaşayan milletler ne zamana kadar
huzurlu bir şekilde yaşamışlardır?
C) Selanik şehri Osmanlı Devleti’nin egemenliği altında
bulunan hangi bölgede bulunmaktadır?
D) Bir arada yaşayan milletlerin ayaklanarak isyan et-
mesinde etkili olan fikir akımı hangisidir?

2. “Biz vatana borçlu olduğumuz fedakârlık derecelerini
düşündükçe bugüne kadar yapılan hizmeti pek değersiz
buluyoruz. Vicdanımızdan gelen bir ses bize gemileri-
mizin Tobruk, Derne, Bingazi ve Trablusgarp limanların-
da tekrar demir atmış olduğunu görmedikçe vazifemizi
bitirmiş sayılamayacağımızı hatırlatıyor. Vatan mutlaka
selamet bulacak, millet mutlaka mesut olacaktır. Çünkü
kendi selametini, kendi saadetini memleketin ve mille-
tin selamet ve saadeti için feda edebilen vatan evlatları
çoktur.”
Mustafa Kemal’in Salih Bozok’a yazdığı mektupta
aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Trablusgarp Savaşı’nı Osmanlı Devleti kazanmıştır.
B) Salih Bozok, Trablusgarp Savaşı’nda Mustafa Ke-
mal ile birlikte savaşa katılmıştır.
C) Trablusgarp Savaşı Mustafa Kemal’in katıldığı ilk
savaştır.
D) Mustafa Kemal vatansever bir kişiliğe sahip bir vatan
evladıdır.

3. Okul çağına gelen Mustafa’nın öğrenimine hangi okul-
larda başlayacağı konusu, ailede küçük bir tartışmaya
neden oldu. Ailesinde din adamlarının bulunmasıyla
gururlanan Zübeyde Hanım, dinî eğitim veren mahalle
mektebine gitmesini istiyordu. Oğluna “Adam olmak için
okumak, öğrenmek şarttır; başka çare yoktur.” diye öğüt
veren Ali Rıza Efendi ise Mustafa’yı Selânik’te yeni açı-
lan, modern öğretim yöntemlerinin uygulandığı Şemsi
Efendi İlkokuluna göndermek istiyordu.
Metne göre aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
A) Osmanlı eğitim sistemi içerisinde eğitim-öğretim bir-
liği bulunmamaktadır.
B) Mustafa, ilk olarak babasının istediği Şemsi Efendi
Okulu’na başlamıştır.
C) Zübeyde Hanım oğlu Mustafa’nın modern bir eğitim
almasını istemiştir.
D) Mustafa, askerlik mesleği ile Şemsi Efendi Okulu’n-
da tanışmıştır.

4. Selanik’te Türklerden başka Rumlar, Bulgarlar, Sırplar,
Yahudiler ve Ermeniler de yaşamlarını sürdürmekteydi.
Selanik kentinde Türkler diğer uluslara göre büyük bir
çoğunluğa sahipti.
Bu bilgilere göre Selanik ile ilgili aşağıdaki yargılar-
dan hangisine ulaşılabilir?
A) Dil birliği vardır. B) Din birliği vardır.
C) Kültür birliği vardır. D) Çok uluslu bir yapı vardır.

5. Mustafa Kemal’in Çanakkale Savaşı’nda;
• Askerlerine “Ben size taarruz emretmiyorum, öl-
meyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek
zaman içinde, yerimize başka kuvvetler ve kuman-
danlar gelebilir.” şeklinde emir vermesi,
• İtilaf Devletleri’nin karaya çıkarma yapacakları
yerleri önceden tahmin etmesi,
sırası ile onun hangi kişilik özelliklerini yansıtmak-
tadır?
A) Çok yönlülüğü – Vatanseverliği
B) İleri görüşlülüğü – Milliyetçiliği
C) Kararlığı – İleri görüşlülüğü
D) İdealistliği – Vatanseverliği

6. Türk tarihini iyi bilen ve aynı zamanda iyi bir Türk
subayı olan Kolağası Mehmet Tevfik Bey için Mustafa
Kemal “Tevfik Bey’e minnet borcum vardır. Bana yeni
bir ufuk açtı.” demiştir.
Buna göre Mustafa Kemal’in tarih öğretmeni Meh-
met Tevfik Bey’e beslediği şükran ve minnet duy-
gusunun nedenleri arasında;
I. Türk Tarih Kurumu’nu kurması için Mustafa Ke-
mal’e fikir vermesi
II. Mustafa Kemal’de milli bir tarih bilinci oluşturması
III. Osmanlı tarihi alanında çalışmış olması
gelişmelerinden hangilerinin olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve II D) I, II ve III

7. “Toplu bir milleti istila etmek, darmadağınık bir milleti
istila etmek gibi kolay değildir.”
Atatürk’ün bu sözünün;
I. Milli birlik ve beraberliğe
II. Milli bağımsızlığa
III. Barışseverliğe
kavramlarından hangilerine vurgu yaptığı söylene-
bilir?
A) Yalnız II B) I ve II
C) II ve III D) I, II ve III

8. “İmparatorluk olarak yapayalnızdık. Manzaramız üzün-
tü vericiydi. Güneyimizdeki bazı Arap kabileleri ayak-
lanma çabaları içinde idiler. İngiliz istihbaratı bizim
kontrolümüzde olan Arap ülkeleri emirlerini ve liderlerini
daha o zamandan satın almıştı. Rusya ve İngiltere bir
‘Ermeni Devleti’ hikâyesine bel bağlamışlardı. Bulga-
ristan ‘Bağımlı Prenslik’ten ‘Bağımsız Çarlık’ ve devlet
hâline gelmişti.”
Verilen metne göre aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılamaz?
A) İngilizler, Osmanlı Devleti’nden ayrılması için Arap-
ları desteklemişlerdir.
B) Bulgaristan Osmanlı Devleti’nden ayrılan ilk azınlık
millet olmuştur.
C) Osmanlı Devleti’nin toprakları üzerinde birçok dev-
let çıkarları uğruna hareket etmiştir.
D) İngiltere ve Rusya Doğu Anadolu’da bir Ermeni
Devleti kurulması fikrini desteklemiştir.

9. Rusların 1914 yılında Osmanlı topraklarına saldırısıyla
açılan cephede Türk Ordusunun karşı taarruzu şiddetli
kış ve salgın hastalıklar nedeniyle felakete dönüştü. Bu
cephede çok sayıda şehit ve yaralı verildi.
Hakkında bilgi verilen cephe aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Kanal Cephesi
B) Galiçya Cephesi
C) Çanakkale Cephesi
D) Kafkas Cephesi
10. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan hemen sonra İtilaf
Devletleri’nin Anadolu’ya yönelik başlattığı işgallere
karşı İstanbul Hükümeti’nin tepkisiz kalması sonucu
Anadolu halkının kurmuş olduğu Kuvayımilliye birlikle-
ri kuruldukları bölgeleri İtilaf Devletlerine karşı savun-
muştur. Askeri disiplinden ve bilgiden yoksun olan bu
birlikler düşman ilerleyişini yavaşlatarak TBMM’ye dü-
zenli ordunun kurulması için zaman kazandırmıştır.
Metne göre Kuvayımilliye birlikleri hakkında aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
A) İşgaller karşısında İstanbul Hükümeti’nin kayıtsız
kalması sonucu kurulmuştur.
B) Bir halk hareketi olarak ortaya çıkmıştır.
C) Kurulmasında İstanbul Hükümeti doğrudan etkili
olmuştur.
D) TBMM’ye düzenli orduyu kurmak için ihtiyaç duy-
duğu zamanı kazandırmıştır.
11. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 24. maddesine göre;
“İtilaf Devletleri güvenliklerini tehlikede gördükleri altı
ilde (Sivas, Erzurum, Van, Bitlis, Elazığ, Diyarbakır) ka-
rışıklık çıkarsa buraları işgal edebilecektir.”
İtilaf Devletleri’nin Mondros Ateşkes Antlaşması’na
verilen maddeyi koymasının amacı aşağıdaki mil-
letlerden hangisine Doğu Anadolu’da devlet kur-
mak istediğinin bir göstergesidir?
A) Yunanlılar
B) Ermeniler
C) Bulgarlar
D) Sırplar

12. Bu maddenin amacı Osmanlı Devleti’nin siyasal yal-
nızlık içerisinde kalmasını sağlayarak, üzerinde daha
rahat denetim kurmayı amaçlamaktadır.
Verilen açıklama Mondros Ateşkes Antlaşması’nın
aşağıdaki maddelerinden hangisine ait bir açıkla-
madır?
A) Osmanlı Hükümeti, diğer hükümetlerle bütün ilişki-
lerini kesecektir.
B) Toros Tünelleri, İtilaf Devletleri’nin denetimine bıra-
kılacaktır.
C) İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit edecek bir du-
rum ortaya çıkarsa istedikleri yeri işgal edebilecek-
tir.
D) Hükümet haberleşmesi dışında telsiz, telgraf ve
kabloların denetimi İtilaf Devletleri’nin denetimine
bırakılacaktır.


13. • Pontus Cemiyeti
• Mavri Mira Cemiyeti
• Etniki Eterya Cemiyeti
Verilen cemiyetlerin ortak özellikleri arasında;
I. Ermeni Devleti kurmak istemeleri
II. Rumlar tarafından kurulmaları
III. Zararlı Cemiyetler kapsamında yer almaları
hangileri bulunmaktadır?
A) Yalnız II B) I ve II
C) II ve III D) I, II ve III
14. Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı’ndaki ilk cepheyi
Doğu Anadolu sınırını geçen Ruslara karşı açtı. 1914
yılının son günlerinde ordusunun başında ilerleyişe ge-
çen Başkomutan Vekili Enver Paşa’nın amacı, Kars,
Ardahan ve Batum’u alarak Kafkasya üzerinden Orta
Asya’ya geçip Türk dünyası ile birleşmekti. Ancak onun
bu harekâtı, bölgedeki Ermenilerin Ruslarla iş birliği
yapması, salgın hastalıklar, açlık ve dondurucu soğuk
nedeniyle başarıya ulaşamadı. Büyük can kayıplarının
yaşandığı bu cephedeki mücadeleler bazı Doğu illeri-
mizin işgaliyle sonuçlandı.
Metne göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’nda birçok cephe-
de savaşmıştır.
B) Ermeniler Osmanlı Devleti’ne karşı Rusların yanın-
da yer almıştır.
C) Osmanlı Devleti Ruslara destek veren Ermenileri
Tehcir Kanunu ile Suriye’ye göç ettirmiştir.
D) Osmanlı Devleti açmış olduğu bu ilk cephede bir-
çok sebepten dolayı başarısız olmuştur.
15. Mustafa Kemal, Mondros Ateşkes Antlaşması hakkın-
da Ali Fuat Paşa’ya “Artık milletin bundan sonra kendi
haklarını kendisinin araması ve müdafaa etmesi, bizle-
rin de mümkün olduğu kadar bu yolu göstermemiz ve
bütün bir ordu ile yardım etmemiz lazımdır.” demiştir.
Mustafa Kemal’in bu sözüne göre Kurtuluş Sava-
şı’nın nasıl bir nitelik taşıyacağı söylenebilir?
A) Bir halk hareketi olacağı
B) Bütün Müslümanların desteği ile gerçekleşeceği
C) Padişahın isteği ile ortaya çıkacağı
D) İstanbul Hükümeti’nin isteği sonucu başlayacağı
16. Millî Mücadele kahramanlarından Mareşal Fevzi Çak-
mak da cemiyetlerin birleşmesi gerektiğine inanmış ve
bu konu hakkında “Eğer Mondros Mütarekesi’ni takip
eden aylarda, bir uçaktan Anadolu’ya bakarsanız yer
yer yanan ateşler görülecektir. Bunlar ışıldayan çoban
ateşleridir. Bu ateşleri birleştirecek bir alev lazımdır.
İşte onu Mustafa Kemal’in meşalesi temin etti.” diyerek
Mustafa Kemal’in Anadolu’da kurulan Milli Cemiyetleri
birleştirdiğini dile getirmiştir.
Buna göre Milli Cemiyetlerin Sivas Kongresi’nde
birleştirilmesiyle aşağıdakilerden hangisi hedef-
lenmemiştir?
A) Dağınık haldeki milli kuvvetleri bir çatı altında top-
lamak
B) Bölgesel kurtuluş yerine ulusal kurtuluşu sağlamak
C) Mili Mücadele’yi tek bir merkezden yönetmek
D) Cemiyetlerin çalışmalarına son vermek

17.
“Bu zafer ile Millî Mücadele’nin ve İstiklal
Harbi’nin bir cephesi kapanmış, Anadolu İhti-
lali’nin de 1920 yılı ortalarında geçirdiği teh-
likelerden sonra prestiji artmış oluyordu. Asıl
harbi batıda yapacak olan Türk ordusu, artık
arkası emin şekilde döğüşecek ve doğudaki
birliklerden bir kısmı Batı Cephesi’ne nakledi-
lecekti. Bunlardan başka Rusya’dan gelecek
yardımlar için yol açılmış bulunuyordu.”
Gümrü Barış Antlaşması ile ilgili verilen metinden
aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Gümrü Barış Antlaşması ile Ermenistan Devleti ku-
rulmuştur.
B) Savaşı kazanan ordu asker ihtiyacı olan cepheye
kaydırılmıştır.
C) Rusya’nın Milli Mücadele’ye destek amacı ile gön-
derdiği yardımların daha kolay ulaşması sağlana-
caktır.
D) Gümrü Barış Antlaşması ile Türkler uluslararası
alanda saygınlık kazanmıştır.
18. Milli Cemiyetlerin;
I. Milli Mücadele’ye örgütsel zemin hazırlamaları
II. Halk arasında milli bilinci uyandırmaları
III. İşgaller karşısında silahlı direniş başlatmaları
gelişmelerinden hangilerini sağladığı söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve II D) I, II ve III
19. I. Ankara’nın İstanbul’a yakın olması
II. Ankara halkının Milli Mücadele’ye destek olması
III. Ankara’nın Batı Cephesi’ne yakın olması
IV. Ankara’nın Anadolu’nun tam ortasında yer alması
Temsil Heyeti’nin Ankara’yı merkez olarak seçme-
sinde etkili olan yukarıdaki nedenlerden hangileri
Ankara’nın “Jeopolitik Konumu” ile ilgilidir?
A) I ve II B) II ve III
C) III ve IV D) I, III ve IV
20. Amasya Genelgesi’nde ;
I. Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı
kurtaracaktır.
II. Vatanın bütünlüğü milletin bağımsızlığı tehlikede-
dir.
III. İstanbul hükumeti aldığı sorumluluğun gereğini
yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok
olmuş gösteriyor.
maddelerinden hangileri yönetimde egemenlik an-
layışının değişeceğini göstermektedir?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve III D) I, II ve III