İyonlular (MÖ 1200-676) Tarihçesi

[Kemaldoğan]

• Dor’ların baskısı sonucu Aka’ların bir kısmı Yunanistandan Batı Anadolu ya göç ederek yerli halkla kaynaşarak şehir devletleri kurdurdular. Bu şehir devletleri arasında siyasi birlik kurulamamıştır. Başlıcaları Efes, Milet, Foça, İzmir dir.
• İyonya İzmir ve Büyük Menderes Nehri arasında kalan kıyı bölgesinin adıdır.
• Bu günkü bir çok yerleşim yerinin temellerini atmışlardır.
• İyonya şehir devletleri önceleri krallar daha sonra asillerin kurduğu oligarşik, son olarakta demokratik hükümetler tarafından idare edilmiştir.
• Kara ticaretinin Lidyalıların elinde bulunmasından dolayı İyonya’lılar deniz ticaretine yöneldiler. Sinop, Samsun ve Trabzon da koloniler kurdular.
• Anadolu daki bilimsel çalışmalar İyonya da en yüksek seviyesine ulaşmıştır. İyonya da modern bilimin temelleri atılmasının nedenleri: Adalar küçük körfezler ülkesi olması, Farklı ada ve körfezlerde farklı siyasal sistemlerin uygulanması, Özgür düşünce ve araştırmanın gelişmesi, Değişik uygarlık çevrelerinin kesişme noktası olması, Ön asya ticaret yollarının bitiş noktası olması.
• İyonyalı başlıca bilim adamları: Thales, Anaksimandres, Teodorus, Anaksagoras, Pisagor
• Fenike alfabesini kullanarak Yunanistan’a taşımışlardır.
• İzmirli şair Homeros’un İlyada ve Odise destanları İyon edebiyatının en önemli eserlerdir. Heredot ta burada yetişmiştir. Tarihin babası sayılır.
• En önemli İyon eseri Artemis Tapınağıdır. Efes te Celsus kütüphanesi de günümüze kadar ulaşmıştır.