Kuvayı Milliye Hareketi Nedir

Kuva-yı Milliye Hareketi Nedir?

Kuva-yı Milliye ulusal güç anlamına gelmektedir. Mondros Ateşkesi’nden sonra Anodolu işgal edilmiştir ve Osmanlı Hükümeti’nin tepkisiz kalması üzerine oluşturulan bölgesel kuvvetlerdir. Bu bölgesel kuvvetler ile ise siyasal mücadeleyi sağlayan Müdafa-i Hukuk Cemiyetleri kurulmuştur. Mondros Ateşkesi’nden sonrası ordunun terhis edilmesinden dolayı işgallere karşılık verebilecek düzenli ordu yoktu. Bu durum sonucunda halkın direnişe geçme zorunluluğu oluştu. Kuva-yı Milliye birlikleri kalıcı bir zafer sağlayamasa da düşman ordularını yavaşlatıp, yıpratılmasını sağlayarak zaman kazandırıyordu. Ne kadar önceden askerlik yapmış olanlar olsada büyük bir bölümü halktan oluşmaktaydı. Ayrıca bu birlikler ihtiyaçlarını yine halktan karşılıyordu. Zaman zaman çıkarları için halka baskı uygulamış, zorlamıştır. Bu kuvvetler ne kadar isyanlarıda önlese ilerde Kuva-yı Milliye başkanlarından olan Çerkez Ethem, Demirci Mehmet Efe ve bazı Kuva-yı Milliyeciler düzenli orduya girmemek istemiş ve isyan çıkarmıştır. 


Yararlı ve Zararlı Cemiyetler
Milliyetçilik akımı ve Mondros Ateşkesi’nden sonra azınlıklar bazı bölgelerde cemiyetler kurarak propaganda ve silahlı çeteler ile bulundukları bölgede etkinliklerini arttırmak, bağımsızlık sağlamak istiyordu. Bunları gördükten sonra Türk Halkı bu cemiyetlere karşı o bölgelerde yararlı cemiyetler açmaya başlamıştır.

Mavri Mira: Amacı Bizans İmparatorluğu’nu yeniden oluşturmaktı. Yunanistan’a bağlıydı ve içinde İstanbulu’da kaplayan Bizans İmparatorluğu’nu kurmayı planlıyorlardı.

Etniki Eterya ve Pontus Cemiyetleri: Karadenizde Rum Devleti (Pontus Rum Devleti) kurmayı planlıyorlardı. Rumlar silahlanmış ve çete olmuşlar Yunanlıları desteklemişlerdir.

Hınçak ve Taşnak Cemiyetleri: Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da ermeni Devleti kurmak amaçlı kurulan cemiyet.

Alyans ve İsrailit Cemiyetleri: Yahudileri ekonomik olarak desteklemek ve okullarda Yahudi aydını yetiştirmek için kurulan ayrı yeten Filistin’de devlet kurmayı amaçlayan cemiyetlerdir.

Türk ve Müslümanların Kurduğu Zararlı Cemiyetler

Hürriyet ve İtilaf Fırkası: İttihat ve Terakki Cemiyetine muhalefet olarak kuruldu. Milli Mücadeleyi desteklememiş, Mondros Ateşkesi’ni desteklemişlerdir.

Kürt Teal-i Cemiyeti: Wilson İlkelerine dayanarak Güneydoğu Anadolu’da Kürt Devleti kurmak isteyen cemiyettir. Seyyit Abdülkadir tarafından kurulmuştur.

Wilson İlkeleri Cemiyeti: Bir çok aydınında bulunduğu cemiyette Halide Edip Adıvar’da bulunmaktaydı. Amerika mandasına girmenin bir çözüm yolu olduğunu savunuyorlardı. Sivas kongresinde Atatürk tarafından ikna edilmişlerdir.

İslam Teal-i Cemiyeti: Medrese Hocaları tarafından kurulmuştur. Devletin hilafete bağlı kalmasını savunuyor Milli Mücadeleye karşı çıkıyordu.

Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası: Milli Mücadeleye karşı halifeyi ve padişahı savunuyordu.

İngiliz Muhipleri Cemiyeti: İngiltere çıkarlarına hizmet etmek amacıyla hükümetle yakın olan bir cemiyetti. Tek kurtuluşun İngiliz Mandası olduğunu savunurdu.

Milli Cemiyetler


İzmir Müdafaa-i Hukuk-ı Osmaniye Cemiyeti: İzmir’de Türklerin çoğunlukta olduğunu dünya basınına duyurmak istedi Batı’da silahlı direnişe cephane sağladı.

Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti: Sivas ‘ta kuruldu. Bağımsızlığı savunmak amacıyla İtilaf Devletleri temsilcilerine telgraflar gönderdi.

Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Doğu Trakya’yı Yunanlılara vermeye ve Mavri Mira’ya engel olmak için kuruldu.

Redd-i İlhak Cemiyeti: İzmir’in işgaline karşı çıktı. Türklere ait olduğunu kanıtlamak amaçlı çalışma yaptı.

Doğu Anadlu Müdafaa-i Hukuk cemiyeti (Vilayeti Şarkiye Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti): Erzurum Kongresi’nin toplanmasına öncüllük etti.Doğu Anadolu’da Ermeni Devleti kurulmasını engellemek amaçlı çalışmalar yaptı. Kesinlikle göç edilmememesi gerektiği kararını aldı. Fransızca ‘Le Pays (Vatan)’ ve Türkçe ‘Hadisat’ gazeteleri ile doğu bölgesinin Türkiye’nin ayrılmaz parçası olduğunu savundu. Basın organı Albayrak gazetesi basın organıdır.

Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti: Karadeniz’de haklarının olduğunu söyleyen Pontus Rumları ile Ermenlerle mücadele amacıyla kurulmuştur.

Kilikyalılar Cemiyeti: Adana ve çevresinde Fransız işgallerine karşı koymak amacıyla kurulmuştur.

Bir yerden sonra düşman işgallerini engelleyemediği için BMM tarafından düzenli ordu kurulmuştur. Bu düzenli ordunun emrine girmek istemeyen bazı Kuv-yı Milliy başları istan çıkarmışlardır. Kuva-yı Milliye ise halkı direnişe geçiren büyük etkenlerdendir. Maraşta Sütçü İmam, Antep’te Şahin Bey , Urfa’da Ali Saip Bey öncülerdendir.​